موضع روسیه در اوکراین: سختگیری نظامی و انعطاف دیپلماتیک به طور همزمان

رئیسجمهور آمریکایی دونالد ترامپ، که دوره ریاستجمهوری خود را با موضعی نزدیک به مسکو آغاز کرده بود، بهنظر میرسد که مسیر خود را بهطور قابل توجهی تغییر داده و روسیه را بهعنوان "ببر کاغذی" توصیف کرده و تأکید کرده که اوکراین قادر است نه تنها اراضی خود را بازپس بگیرد بلکه "شاید فراتر از آن برود". این تغییر در سخنرانی آمریکاییها بیپاسخ نمانده و سخنگوی کرملین، دیمیتری پسکوف، پاسخ داد که "ایده اینکه اوکراین بتواند چیزی را بازپس بگیرد از نظر ما اشتباه است".
در پس این بیانیهها، حقایق میدانی مهمی نمایان است. روسیه هنوز حدود ۲۰٪ از اراضی اوکراین را اشغال کرده و بر خواستههای خود مبنی بر پایان درخواست کیف برای پیوستن به ناتو و به رسمیت شناختن الحاق چهار منطقه اوکراینی تأکید میکند. از سوی دیگر، اوکراین این شروط را رد کرده و خواستار استقرار نیروهای اروپایی برای حفظ صلح است.
با وجود تأکیدات روسی بر "ثبات اقتصادی"، هزینههای نظامی هنگفت آثار خود را بر بودجه روسیه نشان داده است، جایی که وزارت دارایی پیشنهاد افزایش مالیات بر ارزش افزوده را برای جبران کسری مطرح کرده است. در مقابل، اوکراین به حملات خود به زیرساختهای انرژی روسیه ادامه میدهد که فشارهای اقتصادی بر مسکو را افزایش میدهد.
مذاکرات بهنظر میرسد در نقطهای مرده متوقف شده است، با کنار گذاشتن دیدار پوتین با زلنسکی و اعتراف پسکوف به اینکه نتایج نزدیکی با واشنگتن "نزدیک به صفر" است. در همین حال، بهنظر میرسد که ترامپ، با وجود تغییر لحنش، هنوز استراتژی واضحی برای برخورد با بحران تعیین نکرده و فقط "آرزوی موفقیت برای همه" کرده است.
تحولات اخیر واکنشهای متفاوتی را برانگیخته است، جایی که آلمان ابراز امیدواری کرده که موضع جدید ترامپ به افزایش فشار بر روسیه منجر شود، در حالی که اوکراینیها از این تغییر ناگهانی احتیاط کرده و به نوسانات مواضع قبلی ترامپ اشاره کردهاند.
بهنظر میرسد که درگیری در اوکراین وارد مرحله جدیدی شده است، جایی که شدت بیانیهها بین قدرتهای بزرگ افزایش یافته و در عین حال رنجها بر روی زمین بدون افق روشنی برای حل ادامه دارد. بزرگترین چالش همچنان در این است که چگونه این بیانیهها را به اقداماتی عملی تبدیل کنیم که به طولانیترین جنگ در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم پایان دهد.