به رسمیت شناختن دولت فلسطین: بین شتاب دیپلماتیک و واقعیت اقتصادی
September 22, 2025396 بازدیدهازمان مطالعه: 3 دقیقه
اندازه فونت:
16
سالن بینالمللی شاهد یک تحول تاریخی است با به رسمیت شناختن تعداد فزاینده‌ای از کشورها به دولت فلسطین، جایی که تعداد کشورهایی که به رسمیت شناختهاند به 153 کشور از 193 عضو سازمان ملل افزایش یافته است. این حرکت دیپلماتیک وسیع با خشم اسرائیلی و بی‌میلی آمریکایی مواجه است، که منطقه را در مرحله جدیدی از مواجهه دیپلماتیک قرار می‌دهد.
این موج از به رسمیت شناختنها در حین برگزاری دوره 80ام مجمع عمومی سازمان ملل به وقوع پیوست، جایی که 11 کشور از جمله بریتانیا، استرالیا، کانادا و فرانسه اعلام کردند که قصد دارند به دولت فلسطین به رسمیت بشناسند. این اقدامات نشاندهنده تحولی در موضع بینالمللی است که به سمت تقویت حقوق فلسطینیها پس از سال‌ها رکود پیش می‌رود.
اما سوالی که مطرح می‌شود این است که این به رسمیت شناختنها چه تأثیری بر واقعیت اقتصادی مردم فلسطین از یک سو و بر اقتصاد اسرائیل از سوی دیگر خواهد داشت. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که این اقدامات در کوتاهمدت تأثیر محدود بر زمین خواهند داشت، با وجود اهمیت سیاسی و دیپلماتیک بزرگ آنها.
اقتصاد فلسطینی هنوز از وابستگی تقریباً کامل به اقتصاد اسرائیل رنج می‌برد، جایی که اسرائیل بر گذرگاه‌ها، مرزها و منابع طبیعی کنترل دارد و ارز اسرائیلی را به عنوان ارز رایج تحمیل میکند. این واقعیت تبدیل به سختی میکند که به رسمیت شناختن‌های دیپلماتیک به دستاوردهای اقتصادی ملموس تبدیل شوند، با وجود اینکه ممکن است به تقویت کمک‌های بینالمللی و بهبود وضعیت مؤسسات فلسطینی در نظام مالی جهانی کمک کند.
در مقابل، به نظر می‌رسد که تأثیر بزرگ‌تر بر اقتصاد اسرائیل خواهد بود، جایی که این به رسمیت شناختنها ممکن است به عمق بخشیدن به انزوا بینالمللی اسرائیل و باز کردن درب به سمت تحمیل تحریمهای اقتصادی منجر شود. برخی از بخشهای اسرائیلی مانند ساخت و ساز شروع به احساس عواقب کرده‌اند، با تمایل شرکت‌های اسرائیلی به سرمایه‌گذاری در خارج به جای داخل.
واقعیت نشان می‌دهد که این به رسمیت شناختنها فشار دیپلماتیک فزاینده‌ای بر اسرائیل ایجاد میکند، اما کارایی آنها به توانایی جامعه بینالمللی در تبدیل آنها از مواضع نمادین به اقدامات عملی بستگی دارد. کشورهای به رسمیت شناخته شده، به ویژه کشورهای اروپایی، هنوز روابط اقتصادی قوی با اسرائیل دارند، جایی که اتحادیه اروپا بزرگ‌ترین شریک تجاری اسرائیل به شمار می‌آید.
در حالی که موج به رسمیت شناختنها به دولت فلسطین یک پیروزی دیپلماتیک برای مسئله فلسطینی است، تبدیل این شتاب به واقعیت ملموس در زمین نیازمند بیشتر از صرفاً به رسمیت شناختن‌های دیپلماتیک است. این نیاز به اراده واقعی بینالمللی برای مقابله با سیاستهای اسرائیلی و اصلاحات داخلی فلسطینی دارد که توانایی اقتصاد را در برابر چالش‌ها تقویت کند.
این موج از به رسمیت شناختنها در حین برگزاری دوره 80ام مجمع عمومی سازمان ملل به وقوع پیوست، جایی که 11 کشور از جمله بریتانیا، استرالیا، کانادا و فرانسه اعلام کردند که قصد دارند به دولت فلسطین به رسمیت بشناسند. این اقدامات نشاندهنده تحولی در موضع بینالمللی است که به سمت تقویت حقوق فلسطینیها پس از سال‌ها رکود پیش می‌رود.
اما سوالی که مطرح می‌شود این است که این به رسمیت شناختنها چه تأثیری بر واقعیت اقتصادی مردم فلسطین از یک سو و بر اقتصاد اسرائیل از سوی دیگر خواهد داشت. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که این اقدامات در کوتاهمدت تأثیر محدود بر زمین خواهند داشت، با وجود اهمیت سیاسی و دیپلماتیک بزرگ آنها.
اقتصاد فلسطینی هنوز از وابستگی تقریباً کامل به اقتصاد اسرائیل رنج می‌برد، جایی که اسرائیل بر گذرگاه‌ها، مرزها و منابع طبیعی کنترل دارد و ارز اسرائیلی را به عنوان ارز رایج تحمیل میکند. این واقعیت تبدیل به سختی میکند که به رسمیت شناختن‌های دیپلماتیک به دستاوردهای اقتصادی ملموس تبدیل شوند، با وجود اینکه ممکن است به تقویت کمک‌های بینالمللی و بهبود وضعیت مؤسسات فلسطینی در نظام مالی جهانی کمک کند.
در مقابل، به نظر می‌رسد که تأثیر بزرگ‌تر بر اقتصاد اسرائیل خواهد بود، جایی که این به رسمیت شناختنها ممکن است به عمق بخشیدن به انزوا بینالمللی اسرائیل و باز کردن درب به سمت تحمیل تحریمهای اقتصادی منجر شود. برخی از بخشهای اسرائیلی مانند ساخت و ساز شروع به احساس عواقب کرده‌اند، با تمایل شرکت‌های اسرائیلی به سرمایه‌گذاری در خارج به جای داخل.
واقعیت نشان می‌دهد که این به رسمیت شناختنها فشار دیپلماتیک فزاینده‌ای بر اسرائیل ایجاد میکند، اما کارایی آنها به توانایی جامعه بینالمللی در تبدیل آنها از مواضع نمادین به اقدامات عملی بستگی دارد. کشورهای به رسمیت شناخته شده، به ویژه کشورهای اروپایی، هنوز روابط اقتصادی قوی با اسرائیل دارند، جایی که اتحادیه اروپا بزرگ‌ترین شریک تجاری اسرائیل به شمار می‌آید.
در حالی که موج به رسمیت شناختنها به دولت فلسطین یک پیروزی دیپلماتیک برای مسئله فلسطینی است، تبدیل این شتاب به واقعیت ملموس در زمین نیازمند بیشتر از صرفاً به رسمیت شناختن‌های دیپلماتیک است. این نیاز به اراده واقعی بینالمللی برای مقابله با سیاستهای اسرائیلی و اصلاحات داخلی فلسطینی دارد که توانایی اقتصاد را در برابر چالش‌ها تقویت کند.
