امروز اینترنت به عنوان اساس زندگی دیجیتال شناخته می‌شود، اما اینگونه به وجود نیامده است. این شبکه از مراحل طولانی تحولی که از یک پروژه نظامی در دهه 1960 آغاز شد، به یک شبکه جهانی با بیش از 5 میلیارد کاربر تبدیل شده است. در این مقاله به تاریخ اینترنت از آغاز تا امروز می‌پردازیم و مهم‌ترین مراحل تغییر دهنده مسیر فناوری و ارتباطات را توضیح می‌دهیم.

اینترنت چیست و چگونه برای اولین بار آغاز شد؟ (1960 – 1970)

• آغاز کار با پروژه ARPANET در سال 1969 با تأمین مالی وزارت دفاع ایالات متحده بود.

• هدف: ایجاد شبکه‌ای برای ارتباط بین دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی که در صورت جنگ‌ها پایدار باشد.

• این پروژه بر اساس فناوری تغییر بسته‌ها (Packet Switching) که به عنوان سنگ بنای اینترنت شناخته می‌شود، بنا شده بود.

💡 این مرحله زاده شدن اینترنت به عنوان یک سیستم محدود برای تحقیقات نظامی و علمی را نشان می‌دهد.

تحول پروتکل‌های اینترنت و آغاز TCP/IP (1970 – 1980)

• در سال 1973 محققان Vint Cerf و Robert Kahn پروتکل TCP/IP را توسعه دادند.

• در سال 1983 شبکه ARPANET این پروتکل را به طور رسمی پذیرفت که تحولی واقعی در تاریخ اینترنت به شمار می‌رود.

• اولین خدمات پست الکترونیکی به عنوان یک تجربه عملی برای ارتباط از طریق شبکه ظاهر شد.

اینترنت دانشگاهی و آغاز گسترش جهانی (1980 – 1990)

• دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی به شبکه پیوستند.

• ایجاد سیستم نام دامنه (DNS) در سال 1984، شامل .com و .org.

• مؤسسه NSFNET شبکه جدیدی را راه‌اندازی کرد که دانشگاه‌های آمریکایی را به هم متصل کرد و به گسترش جهانی اینترنت کمک کرد.

📌 این مرحله اینترنت را از یک حوزه نظامی محدود به ابزار تحقیقاتی دانشگاهی منتقل کرد.

زاده شدن شبکه جهانی وب WWW (1990 – 2000)

• در سال 1991 Tim Berners-Lee شبکه جهانی وب (World Wide Web) را اختراع کرد.

• اولین مرورگر اینترنت Mosaic در سال 1993 راه‌اندازی شد و پس از آن مرورگر Netscape آمد.

• آغاز دهه 90 شاهد ظهور اولین شرکت‌های اینترنتی مانند Yahoo!، Amazon و Google (1998) بود.

• اینترنت از طریق اتصال تلفنی (Dial-up) وارد خانه‌ها شد.

✨ این دوره به عنوان انقلاب اول اینترنت شناخته می‌شود.

تحول سریع اینترنت با پهنای باند (2000 – 2010)

• گسترش Broadband باعث شد اتصال سریع‌تر و پایدارتر شود.

• راه‌اندازی پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی مانند Facebook (2004) و Twitter (2006).

• گسترش تجارت الکترونیکی از طریق eBay، PayPal، Amazon.

• اینترنت به ابزاری اساسی در کار، آموزش و سرگرمی تبدیل شد.

انقلاب گوشی‌های هوشمند و اینترنت اشیاء (2010 – 2020)

• ظهور iPhone (2007) و گسترش سیستم‌های Android اینترنت را در جیب هر فرد قرار داد.

• ظهور اپلیکیشن‌هایی مانند WhatsApp، Instagram و Snapchat.

• سلطه ویدیوهای آنلاین از طریق YouTube و Netflix.

• آغاز اپلیکیشن‌های اینترنت اشیاء (IoT) در خانه‌ها و خودروها.

📱 این دوره اینترنت را از کامپیوترهای رومیزی به عصر موبایل و هوشمند منتقل کرد.

آینده اینترنت با نسل پنجم و هوش مصنوعی (2020 – 2025)

• گسترش شبکه‌های 5G سرعت اتصال را به طرز بی‌سابقه‌ای افزایش داد.

• اعتماد زیاد به هوش مصنوعی (AI) در تحقیق، ترجمه و محتوا.

• ظهور ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک‌چین.

• ظهور مفهوم متاورس (Metaverse) به عنوان یک مدل جدید برای تعامل دیجیتال.

• تمرکز جهانی بر امنیت سایبری و حریم خصوصی دیجیتال.

دستاوردهای اینترنت و تأثیر آن بر زندگی روزمره ما

• آموزش: گسترش یادگیری از راه دور از طریق Zoom و Coursera.

• کار: رونق کار آزاد و کار از راه دور.

• اقتصاد: تریلیون‌ها دلار از طریق تجارت الکترونیکی.

• ارتباط: بیش از 5 میلیارد کاربر روزانه متصل هستند.

خلاصه

اینترنت به عنوان یک پروژه نظامی محدود آغاز شد و به انقلاب فناوری جهانی تبدیل شد که اقتصاد، آموزش و ارتباطات را دوباره شکل داد. با پیشرفت هوش مصنوعی و نسل پنجم، اینترنت در آستانه یک مرحله جدید قرار دارد که ممکن است تأثیر بیشتری از هر زمان دیگری داشته باشد.