اتحادیه عرب و بازگشت سوریه بین حفظ حاکمیت و مواجهه با چالشهای منطقهای
September 6, 2025153 بازدیدهازمان مطالعه: 2 دقیقه
اندازه فونت:
16
در جلسه اضطراری در سطح وزرای امور خارجه، شورای اتحادیه عرب بر حفظ وحدت سوریه و حاکمیت و تمامیت ارضی آن تأکید کرد، که این اقدام نشاندهنده تغییر مهمی در موضع عربی نسبت به دمشق پس از سالها قطع رابطه است. این موضع جدید تنها به جنبه سیاسی محدود نشد، بلکه شامل ادعای واضحی علیه تجاوزات اسرائیلی در جولان و جنوب سوریه بود که شورا آن را "نقض منشور سازمان ملل متحد" توصیف کرد.
شورای عرب دوباره بر حق سوریه در بازپسگیری کامل جولان اشغالی تا خط چهارم ژوئن 1967 تأکید کرد و از پذیرش حاکمیت اسرائیل بر این منطقه توسط آمریکا خودداری کرد. همچنین، شورا به رفتارهای اسرائیلی در جولان، از جمله غارت منابع و کمبود آب و محروم کردن ساکنان از زمینهایشان، به زبانی دیپلماتیک قوی و بیسابقه اعتراض کرد.
اما مهمتر از همه، استقبال از ادامه مشارکت سوریه در کار عربی مشترک پس از بازگشت به کرسی خود در اتحادیه عرب بود که نشاندهنده یک تغییر استراتژیک در موضع عربی نسبت به دمشق است. این پذیرش جدید عربی از سوریه در زمانی صورت میگیرد که این کشور با چالشهای جدی در سطوح مختلف مواجه است.
تأکید بر نقش نیروی سازمان ملل برای نظارت بر آتشبس (اندوف) در شرایط تشدید تنشهای اسرائیلی در منطقه اهمیت ویژهای پیدا میکند. شورا از سازمان ملل خواست تا "بهطور فوری برای متوقف کردن نقضهای اسرائیلی اقدام کند"، که نشاندهنده این است که موضع عربی در دفاع از حاکمیت سوریه قاطعتر شده است.
از نظر انسانی، شورا به کمکهای عربی و بینالمللی به سوریه ارج نهاد و بر اهمیت ادامه حمایت برای کاهش رنجهای غیرنظامیان تأکید کرد. اما این حمایت در شرایط چالشهای اقتصادی و اجتماعی عظیمی که سوریه پس از سالها جنگ و تحریمها با آن مواجه است، کافی نیست.
به نظر میرسد موضع عربی نسبت به سوریه وارد مرحله جدیدی شده است که بر سه رکن اساسی استوار است: حفظ حاکمیت سوریه، رد اشغالگری اسرائیلی، و حمایت از بازسازی و آشتی ملی. اما راه هنوز طولانی است تا این اصول به واقعیت ملموس تبدیل شوند، بهویژه در شرایط ادامه پیچیدگیهای منطقهای و بینالمللی که بحران سوریه را احاطه کرده است.
این تغییر در موضع عربی یک فرصت تاریخی برای سوریه و منطقه است، اما موفقیت آن به توانایی همه طرفها در غلبه بر میراث گذشته و ساختن آیندهای مبتنی بر منافع مشترک و احترام به حاکمیت و استقلال بستگی دارد.
شورای عرب دوباره بر حق سوریه در بازپسگیری کامل جولان اشغالی تا خط چهارم ژوئن 1967 تأکید کرد و از پذیرش حاکمیت اسرائیل بر این منطقه توسط آمریکا خودداری کرد. همچنین، شورا به رفتارهای اسرائیلی در جولان، از جمله غارت منابع و کمبود آب و محروم کردن ساکنان از زمینهایشان، به زبانی دیپلماتیک قوی و بیسابقه اعتراض کرد.
اما مهمتر از همه، استقبال از ادامه مشارکت سوریه در کار عربی مشترک پس از بازگشت به کرسی خود در اتحادیه عرب بود که نشاندهنده یک تغییر استراتژیک در موضع عربی نسبت به دمشق است. این پذیرش جدید عربی از سوریه در زمانی صورت میگیرد که این کشور با چالشهای جدی در سطوح مختلف مواجه است.
تأکید بر نقش نیروی سازمان ملل برای نظارت بر آتشبس (اندوف) در شرایط تشدید تنشهای اسرائیلی در منطقه اهمیت ویژهای پیدا میکند. شورا از سازمان ملل خواست تا "بهطور فوری برای متوقف کردن نقضهای اسرائیلی اقدام کند"، که نشاندهنده این است که موضع عربی در دفاع از حاکمیت سوریه قاطعتر شده است.
از نظر انسانی، شورا به کمکهای عربی و بینالمللی به سوریه ارج نهاد و بر اهمیت ادامه حمایت برای کاهش رنجهای غیرنظامیان تأکید کرد. اما این حمایت در شرایط چالشهای اقتصادی و اجتماعی عظیمی که سوریه پس از سالها جنگ و تحریمها با آن مواجه است، کافی نیست.
به نظر میرسد موضع عربی نسبت به سوریه وارد مرحله جدیدی شده است که بر سه رکن اساسی استوار است: حفظ حاکمیت سوریه، رد اشغالگری اسرائیلی، و حمایت از بازسازی و آشتی ملی. اما راه هنوز طولانی است تا این اصول به واقعیت ملموس تبدیل شوند، بهویژه در شرایط ادامه پیچیدگیهای منطقهای و بینالمللی که بحران سوریه را احاطه کرده است.
این تغییر در موضع عربی یک فرصت تاریخی برای سوریه و منطقه است، اما موفقیت آن به توانایی همه طرفها در غلبه بر میراث گذشته و ساختن آیندهای مبتنی بر منافع مشترک و احترام به حاکمیت و استقلال بستگی دارد.
