Trump, İspanya'nın "NATO"dan atılmasını öneriyor.. Atlantik İttifakı'nda neler oluyor?

Atlantik İttifakı içindeki ilişkilerin gerginliğine dikkat çeken yeni bir gelişmede, ABD Başkanı Donald Trump, Perşembe günü, İspanya'nın NATO'nun belirlediği %5'lik savunma harcama gerekliliklerine uymadığı gerekçesiyle ittifaktan atılmasını önerdi.

Beyaz Saray'da düzenlenen bir basın toplantısında Trump şunları söyledi:

> "Bir tane tembel üyemiz var, o da İspanya. Bunun gerçekleşmemesi için hiçbir mazeretleri yok, ama sorun değil, belki de onları açıkça NATO'dan atmalıyız".


Trump'ın bu açıklaması, geçen Haziran ayında Hollanda'nın ev sahipliği yaptığı yıllık NATO zirvesinin ardından geldi. Zirvede, üyeler, savunma için gayri safi yurtiçi hasılalarının en az %5'ini ayırma taahhüdünde bulundu; bu, o dönemde Washington'un Avrupa'daki askeri harcamaların artırılması yönündeki sürekli baskısına bir yanıt olarak değerlendirildi.

İngiliz Times gazetesinin bir raporuna göre, NATO, Trump'ın iktidara dönmesinden bu yana eşi benzeri görülmemiş bir iç kriz yaşıyor ve Washington ile bazı Avrupa başkentleri arasında gerginliğin arttığına dair işaretler var.

Gazete, Trump'ın "düşüncesiz" davranışlarının Baltık ülkeleri için askeri tatbikatların finansmanının iptal edilmesine ve Ukrayna'ya geçici istihbarat desteğinin askıya alınmasına neden olduğunu belirtti; bu da Amerika'nın Avrupa güvenliğine olan bağlılığının azalacağına dair endişeleri artırdı.

Rapor ayrıca, Başkan Yardımcısı J.D. Vance'in "Avrupalı liberalleri" eleştirdiği konuşmasının Atlantik'in iki tarafı arasındaki uçurumu derinleştirdiğini, ittifakın karşılaştığı güvenlik tehditlerinin arttığı bir dönemde, özellikle Rusya-Ukrayna savaşı ve hızlanan Çin genişlemesi gibi konuların ön planda olduğunu vurguladı.

Gözlemciler, Trump'ın son açıklamalarının sadece İspanya'ya yönelik bir eleştiri olmadığını, aynı zamanda ittifakın birliğini test eden yeni bir durum olduğunu düşünüyor; özellikle de daha önce Avrupa'dan on binlerce Amerikan askerinin çekileceği veya NATO'nun etkisini azaltacak stratejik bir anlaşma imzalama tehditleri sonrası.

Bazı analistler mevcut krizi, 1956'daki Süveyş Krizi'nden bu yana ittifak için "en kötü varoluşsal kriz" olarak nitelendiriyor; zira bu gelişmeler, dünyanın en önemli savunma ittifakının geleceğini kritik sorularla karşı karşıya getiriyor:
NATO, Trump'ın siyasi fırtınalarına karşı dayanabilir mi, yoksa parçalanma aşaması gerçekten başladı mı?