Uluslararası Rapor: Küresel Gıda Sistemi İklim Değişikliğiyle Mücadele Çabalarını Tehdit Ediyor
Uluslararası uzmanlar, yeni bir raporda, küresel gıda üretim sisteminin, milyarlarca insanın sağlıklı beslenme eksikliği yaşadığı bir dönemde, küresel ısınmayı sınırlama hedeflerine ulaşmada büyük bir engel teşkil ettiğini belirtti.
"EAT-Lancet" Komitesi tarafından yayımlanan raporda, uluslararası uzmanların yer aldığı ve sağlıklı beslenmeyi gezegenin korunmasıyla birleştirmeyi amaçlayan bu komitenin, mevcut gıda üretim süreçlerinin, sera gazı emisyonlarının toplamının yaklaşık %30'unu oluşturduğunu vurguladı.
Rapor, gıda sistemlerinin tek başına, küresel ısınmayı 1.5 derece Celsius ile sınırlama hedefine ulaşmayı başarısız kılabileceğini, temiz enerjiye geçiş başarılı olsa bile belirtti.
Bu krizin bir çıkışı olarak, uzmanlar, "gezegen sağlığı için diyet" olarak adlandırdıkları bir geçişi önermektedir. Bu diyet, sağlık ve çevresel faydaları bir araya getirir. Bu sistem, kötü beslenme kaynaklı hastalıklara bağlı olarak her yıl yaklaşık 15 milyon erken ölümün önlenmesine yardımcı olabilir.
Bu sistem, meyve, sebze, tam tahıllar, kuruyemişler ve baklagillerin tüketimini artırmayı, yumurta, balık ve tavuk etinden makul miktarlarda tüketmeyi ve kırmızı et, özellikle de geviş getiren hayvanların etinin tüketimini büyük ölçüde azaltmayı hedeflemektedir.
Bu geçişin sağlanması için rapor, gıda üretim sektörünün kapsamlı bir yeniden yapılandırılmasını, geviş getiren hayvanların et üretiminin üçte bir oranında azaltılmasını, meyve, sebze ve kuruyemiş üretiminin ise üçte iki oranında artırılmasını, sürdürülebilir tarım uygulamalarının benimsenmesini ve gıda israfının azaltılmasını önermektedir.
Almanya'nın Potsdam Enstitüsü'nün direktörü ve raporun yazarlarından Profesör Johan Rockström, "Gıda sistemlerinin yeniden şekillendirilmesi, büyük bir çevresel ve sosyal zorluk teşkil ediyor, ancak bu, güvenli bir iklim sistemi ve sağlıklı bir gezegen için fırsatımızın temel şartıdır" dedi.
Rapor, sosyal boyuta da vurgu yaparak, gıda sektöründeki tüm çalışanlar için adil ücretler ve güvenli çalışma koşullarının sağlanmasını, küçük çiftçilerin, yerli halkların ve kadınların karar alma süreçlerine dahil edilmesini talep etti.
Rapor, gıdanın günümüzde gezegenin çevresel sınırlarını aşmada en etkili faktör haline geldiğini ve bu durumun daha sürdürülebilir ve adil bir gıda sistemine acil bir geçişi gerektirdiğini sonucuna vardı.
