زلنسکی خواستار تضمینها و پوتین شرط میگذارد.. و میدان جنگ به صدای دیپلماسی سکوت کرده است

زلنسکی دیگر آن رهبر نیست که فقط خواستار آتشبس باشد، بلکه به یک دولتمرد تبدیل شده است که خواستار تضمینهای امنیتی دائمی است. کلمات او واضح بود: "مذاکرات نمیتواند فقط یک آتشبس موقت باشد". این تغییر در سخنرانی، درس سختی است که اوکراین از حمله 2022 آموخته است - اینکه صلح شکننده ممکن است مقدمهای برای جنگی شدیدتر باشد.
تضمینهایی که زلنسکی خواستار آن است، فقط وعدههای دیپلماتیک نیستند، بلکه توافقهای الزامآور از کشورهای بزرگ هستند که شبکهای از امنیت را برای حفاظت از اوکراین در برابر هرگونه تجاوز آینده تشکیل میدهند. این درخواست در زمانی مطرح میشود که کشورهای غربی گزینههای متعددی را بررسی میکنند، از تضمینهایی مشابه ماده پنجم ناتو تا اعزام نیروهای آموزشی بینالمللی.
اما مسکو به نظر نمیرسد که آماده نشستن بر سر میز مذاکره بدون شرایط خاص خود باشد. وزیر امور خارجه روسیه، سرگئی لاوروف، مانع جدیدی در این مسیر قرار میدهد: مشروعیت رئیسجمهور اوکراین. با طرح موضوع انتخابات اوکراین که به تعویق افتاده، به نظر میرسد کرملین در تلاش است تا دوباره تعریف کند که طرف مشروع در مذاکرات کیست.
اتهام لاوروف به کییف مبنی بر اینکه بر اساس "دستورات غربی" عمل میکند، ترس عمیق روسیه را از اینکه هر توافقی ممکن است به پیروزی غربی به هزینه منافع روسی تبدیل شود، نشان میدهد. این ذهنیت نشان میدهد که راه به مذاکرات با شک و تردیدهای عمیق از هر دو طرف همراه خواهد بود.
در میدان، روسیه هیچ شکی باقی نمیگذارد که از موضع قدرت مذاکره میکند. حمله اخیر روسیه، بزرگترین از هفتهها، پیام واضحی ارسال میکند: دیپلماسی عملیات نظامی را متوقف نخواهد کرد. استفاده از دهها پهپاد و موشک یادآور این است که قدرت نظامی هنوز زبان اصلی در این بحران است.
اما دفاعهای اوکراینی دوباره اثربخشی خود را در سرنگونی اکثر موشکها ثابت کردهاند، که نشان میدهد کییف دیگر آن طرف ضعیفی نیست که در آغاز جنگ بود. این معادله نظامی نسبتاً متعادل ممکن است در واقع عاملی باشد که هر دو طرف را به مذاکرات سوق دهد.
در پسزمینه، بازیگران دیگری نیز بر مسیر تأثیر میگذارند. درخواست زلنسکی از ترامپ برای مداخله نزد رئیس مجارستان، ویکتور اوربان، بعد جدیدی در بحران را نشان میدهد. مخالفت اوربان با پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا مانع بزرگی در مسیر یکپارچگی اروپایی است که کییف آن را بخشی اساسی از امنیت آینده خود میداند.
وعدههای ترامپ برای فشار به اوربان درهای دیپلماسی غیرمتعارف آمریکایی را باز میکند که ممکن است معادله را تغییر دهد. اما همچنین سوالاتی را درباره توانایی واشنگتن در تحمیل اراده خود بر متحدان غیرمتعارف مانند اوربان مطرح میکند.
گزینهها برای اوکراین و روسیه محدود است، یا صلح شکننده و آتشبس موقت بدون تضمینهای امنیتی واقعی، که به معنای احتمال از سرگیری جنگ در آینده است.
یا توافق جامع و توافقی که امنیت اوکراین را تضمین کند و منافع روسی را در نظر بگیرد، اما در شرایط کنونی به نظر دشوار میرسد. یا ادامه جنگ و شکست مذاکرات و بازگشت به رویارویی نظامی کامل.
لحظه کنونی فرصتی نادر برای پایان دادن به طولانیترین جنگ در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم است. اما موفقیت آن نیاز به بیش از فقط تمایل به نشستن بر سر میز دارد. طرفین باید بر شک و تردیدهای عمیق غلبه کنند و بر منافع ملتهای خود که از جنگ خسته شدهاند، تمرکز کنند.