مراقب باشید .. پلاستیک در سبزیجات! کشف علمی که امنیت غذای شما را تهدید میکند
September 17, 2025249 بازدیدهازمان مطالعه: 3 دقیقه

اندازه فونت:
16
در یک پیشرفت علمی خطرناک و نگرانکننده، یک مطالعه اخیر برای اولین بار نشان داد که ذرات نانوپلاستیک (Nanoplastics) میتوانند به داخل بخشهای قابل خوردن سبزیجات نفوذ کنند، که فصل جدیدی از آلودگی غذایی نامرئی را باز میکند که به طور مستقیم سلامت انسان را تهدید میکند.
این مطالعه در مجله Environmental Research منتشر شده و توسط یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه پلیموث بریتانیا انجام شده است، که به این ترتیب اولین مطالعهای است که شواهد علمی مستقیم بر انتقال ذرات پلاستیک از محیط به غذای گیاهی ارائه میدهد.
* آزمایش شوکهکننده: تربچه پرده را کنار میزند!
محققان در آزمایش خود از گیاه تربچه به عنوان مدل کشاورزی استفاده کردند، جایی که آن را در یک سیستم کشت هیدروپونیک کاشتند و سپس ریشههای آن را در معرض محلولی قرار دادند که حاوی ذرات ریز پلاستیک پلیاستایرن نانو بود، که با عنصر کربن رادیواکتیو علامتگذاری شده بود.
این ذرات قطر برخی از آنها کمتر از یک میلیونم سانتیمتر است.
* نتایج بسیار نگرانکننده بود!
تنها پس از پنج روز، حدود 5% از ذرات پلاستیکی به داخل گیاه نفوذ کردند، که معادل میلیونها ذره است.
25% از این ذرات در ریشههای قابل خوردن تجمع یافته است.
در حالی که 10% از آنها به برگها رسیدند.
* نفوذ به موانع طبیعی گیاه
دکتر ناتانیل کلارک، مدرس فیزیولوژی در دانشگاه پلیموث و نویسنده اصلی مطالعه، توضیح داد که گیاهان معمولاً یک لایه حفاظتی به نام "شریط کاسپاری" (Casparian Strip) در ریشهها دارند که به عنوان یک فیلتر طبیعی عمل میکند و از ورود مواد مضر جلوگیری میکند.
اما او با هشداری جدی اضافه کرد:
"این اولین بار است که بهطور علمی ثابت میکنیم که ذرات نانو میتوانند این مانع حیاتی را نفوذ کرده و در بافتهای گیاه تجمع کنند. و هیچ نشانهای وجود ندارد که این پدیده فقط به تربچه محدود باشد".
* آلودگی پلاستیکی .. خطری که در زنجیره غذایی گسترش مییابد
این کشف بعدی خطرناکی به تحقیقات قبلی درباره آلودگی پلاستیکی اضافه میکند، جایی که ذرات ریز در موجودات دریایی مانند ماهیها و نرمتنان کشف شده بودند.
اما اکنون، خطرات به گیاهانی که انسان روزانه مصرف میکند گسترش یافته است، که به این معنی است که انسانها و حیوانات در معرض مصرف پلاستیک از چندین منبع غذایی قرار دارند.
و پروفسور ریچارد تامسون، مدیر واحد تحقیقات آلودگی پلاستیکی دریایی در دانشگاه و یکی از شرکتکنندگان در مطالعه، اظهار داشت:
"اینکه پلاستیک را در گیاهان پیدا کنیم، تعجبآور نبود، زیرا قبلاً آن را در همه جا پیدا کردهایم. اما آنچه جدید است، اثبات واضح این است که این ذرات به غذای گیاهی که مصرف میکنیم میرسند. و این یک پیشرفت مهم در درک ما از تأثیرات بالقوه بر سلامت انسان است".
* فراخوان فوری برای تحقیقات بیشتر
اگرچه تأثیرات بهداشتی دقیق مصرف نانواستیک هنوز بهطور کامل درک نشده است، اما دانشمندان از احتمال تجمع این ذرات در بدن انسان در درازمدت هشدار میدهند، که ممکن است منجر به بیماریهای مزمن یا اختلالات در ارگانهای حیاتی شود.
شایان ذکر است که دانشگاه پلیموث، پیشرو در تحقیقات میکروپلاستیک، این ذرات را از بیش از 20 سال پیش در تمام محیطها رصد کرده است: از اعماق اقیانوسها تا قله کوه اورست.
و امروز، مطالعات تأیید میکنند که مسیر از محیط به سفره انسان کوتاهتر از آن چیزی است که تصور میکنیم!
* نتیجه: آیا ما پلاستیک را بدون اینکه بدانیم میخوریم؟
پاسخ _بر اساس این مطالعه_ بله، و خطر فقط به ماهیها یا دریا محدود نمیشود، بلکه به سبزیجات تازه نیز رسیده است.
و اگرچه این موضوع نیاز به تحقیقات بیشتری برای درک تأثیرات بهداشتی دارد، اما نتایج کنونی علامت سوال بزرگی بر امنیت غذای روزانه ما قرار میدهد.