رفع تحریم‌های آمریکایی تحول استراتژیک در میانه تحولات منطقه‌ای
August 25, 202535 بازدیدهازمان مطالعه: 3 دقیقه
اندازه فونت
16
بعد از بیش از دو دهه محاصره اقتصادی، سوریه در حال تجربه یک نقطه عطف تاریخی است با اعلام ایالات متحده مبنی بر لغو تحریم‌های وضع شده از سال 2004. این تصمیم از هیچ‌جا نیامده است، بلکه نتیجه تحولات ژئوپولیتیکی عمیقی است که پس از سقوط نظام اسد و ظهور یک دولت جدید که سعی کرده خود را به عنوان یک شریک متفاوت برای غرب معرفی کند، به وجود آمده است.
این سفر در مه 2004 آغاز شد زمانی که رئیس‌جمهور آمریکایی جورج بوش فرمان اجرایی 13338 را امضا کرد، که با بهانه‌های حمایت از تروریسم و پرونده سلاح‌های شیمیایی تأمین مالی شد. در طول سال‌ها، این تحریم‌ها به یک شبکه پیچیده تبدیل شد که شامل قانون قیصر در سال 2019 بود، که فشار را بر اقتصاد سوریه افزایش داد و آن را از جهان جدا کرد.
امروز، رئیس‌جمهور آمریکایی فرمان 14312 را امضا می‌کند نه به عنوان یک هدیه، بلکه به عنوان یک شناخت از واقعیت جدید. سقوط نظام اسد، ظهور رهبری جدید و تغییر اولویت‌های سیاست آمریکا در منطقه، همگی عواملی هستند که واشنگتن را به بازنگری حساب‌هایش واداشته‌اند. اما این تصمیم حاوی احتیاطی واضح است - زیرا تحریم‌ها از همه برداشته نشده است. تحت رهبری دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (OFAC)، ایالات متحده سلاح پاسخگویی را علیه نمادهای نظام سابق و نقض‌کنندگان حقوق بشر و قاچاقچیان مواد مخدر حفظ کرده است، که نشان می‌دهد غرب از ابزار فشار اخلاقی خود چشم‌پوشی نخواهد کرد.
برای اقتصاد سوریه که از جنگ و تحریم‌ها رنج می‌برد، این قانون به عنوان یک منفذ اکسیژن به نظر می‌رسد. باز شدن درهای بانکی بین‌المللی، بازگشت حواله‌های مالی و شروع جریان سرمایه‌گذاری‌ها - به ویژه از خلیج فارس - همگی نشانه‌هایی از امکان تولد اقتصادی جدید هستند. اما این مسیر فرش شده با گل نخواهد بود. سوریه هنوز از زیرساخت‌های ویران‌شده، فساد گسترده و رقابت منطقه‌ای شدید بر سر قراردادهای بازسازی رنج می‌برد.
بزرگ‌ترین چالش پیش روی دولت سوریه جدید، تبدیل این فرصت طلایی به واقعیت ملموس خواهد بود. آیا می‌تواند سرمایه‌گذاران خارجی را به جدیت اصلاحات قانع کند؟ آیا در متعادل کردن روابط بین قدرت‌های منطقه‌ای که بر سر نفوذ در حال رقابت هستند، موفق خواهد شد؟
واکنش‌های منطقه‌ای متفاوت بوده است. بین استقبال واضح خلیجی، تردید قابل توجه اروپایی و احتیاط ایرانی از "سلطه جدید"، به نظر می‌رسد سوریه وارد مرحله جدیدی از رقابت بر سر نفوذ شده است، اما این بار با ابزارهای اقتصادی به جای سلاح.
این تصمیم پایان کار نیست، بلکه آغاز فصل جدیدی از بحران سوریه است. این یک تحول از جنگ تفنگ‌ها به جنگ منافع، از میدان‌های نبرد نظامی به بازار باز برای سرمایه‌گذاری‌ها است. موفقیت یا شکست نه بر اساس لغو تحریم‌ها، بلکه بر اساس توانایی سوری‌ها در تبدیل این فرصت به صلح پایدار و رونق واقعی سنجیده خواهد شد.
این سفر در مه 2004 آغاز شد زمانی که رئیس‌جمهور آمریکایی جورج بوش فرمان اجرایی 13338 را امضا کرد، که با بهانه‌های حمایت از تروریسم و پرونده سلاح‌های شیمیایی تأمین مالی شد. در طول سال‌ها، این تحریم‌ها به یک شبکه پیچیده تبدیل شد که شامل قانون قیصر در سال 2019 بود، که فشار را بر اقتصاد سوریه افزایش داد و آن را از جهان جدا کرد.
امروز، رئیس‌جمهور آمریکایی فرمان 14312 را امضا می‌کند نه به عنوان یک هدیه، بلکه به عنوان یک شناخت از واقعیت جدید. سقوط نظام اسد، ظهور رهبری جدید و تغییر اولویت‌های سیاست آمریکا در منطقه، همگی عواملی هستند که واشنگتن را به بازنگری حساب‌هایش واداشته‌اند. اما این تصمیم حاوی احتیاطی واضح است - زیرا تحریم‌ها از همه برداشته نشده است. تحت رهبری دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (OFAC)، ایالات متحده سلاح پاسخگویی را علیه نمادهای نظام سابق و نقض‌کنندگان حقوق بشر و قاچاقچیان مواد مخدر حفظ کرده است، که نشان می‌دهد غرب از ابزار فشار اخلاقی خود چشم‌پوشی نخواهد کرد.
برای اقتصاد سوریه که از جنگ و تحریم‌ها رنج می‌برد، این قانون به عنوان یک منفذ اکسیژن به نظر می‌رسد. باز شدن درهای بانکی بین‌المللی، بازگشت حواله‌های مالی و شروع جریان سرمایه‌گذاری‌ها - به ویژه از خلیج فارس - همگی نشانه‌هایی از امکان تولد اقتصادی جدید هستند. اما این مسیر فرش شده با گل نخواهد بود. سوریه هنوز از زیرساخت‌های ویران‌شده، فساد گسترده و رقابت منطقه‌ای شدید بر سر قراردادهای بازسازی رنج می‌برد.
بزرگ‌ترین چالش پیش روی دولت سوریه جدید، تبدیل این فرصت طلایی به واقعیت ملموس خواهد بود. آیا می‌تواند سرمایه‌گذاران خارجی را به جدیت اصلاحات قانع کند؟ آیا در متعادل کردن روابط بین قدرت‌های منطقه‌ای که بر سر نفوذ در حال رقابت هستند، موفق خواهد شد؟
واکنش‌های منطقه‌ای متفاوت بوده است. بین استقبال واضح خلیجی، تردید قابل توجه اروپایی و احتیاط ایرانی از "سلطه جدید"، به نظر می‌رسد سوریه وارد مرحله جدیدی از رقابت بر سر نفوذ شده است، اما این بار با ابزارهای اقتصادی به جای سلاح.
این تصمیم پایان کار نیست، بلکه آغاز فصل جدیدی از بحران سوریه است. این یک تحول از جنگ تفنگ‌ها به جنگ منافع، از میدان‌های نبرد نظامی به بازار باز برای سرمایه‌گذاری‌ها است. موفقیت یا شکست نه بر اساس لغو تحریم‌ها، بلکه بر اساس توانایی سوری‌ها در تبدیل این فرصت به صلح پایدار و رونق واقعی سنجیده خواهد شد.
