چین و روسیه در تلاشند تا نقشه جغرافیایی سیاسی جهانی را دوباره شکل دهند، اقدامات چیست؟
September 4, 2025204 بازدیدهازمان مطالعه: 2 دقیقه
اندازه فونت:
16
در یک گام که نشاندهنده تغییر استراتژیک عمیق در اتحادهای انرژی جهانی است، چین به تقویت شراکت خود با روسیه از طریق پروژههای انرژی بزرگ ادامه میدهد و به این ترتیب به فشارهای آمریکایی و تحریمهای غربی چالش میکشد. این تحرکات تنها معاملات تجاری گذرا نیستند، بلکه بازنگری در نقشه جغرافیایی سیاسی انرژی در جهان هستند.
پروژه "قدرت سیبری 2" برای واردات گاز روسی جدیدترین حلقه در زنجیره همکاری رو به رشد بین پکن و مسکو است. این پروژه بزرگ که بیش از 40 میلیون تن گاز طبیعی در سال اضافه خواهد کرد، چین را به بزرگترین واردکننده گاز روسی تبدیل خواهد کرد و بدین ترتیب وابستگی سنتی به بازار اروپایی که پیش از جنگ در اوکراین مصرفکننده اصلی صادرات انرژی روسی بود، را پشت سر میگذارد.
پیام جغرافیایی سیاسی در اینجا واضح است: در حالی که ایالات متحده به تلاش خود برای تثبیت تسلطش بر بازار انرژی جهانی ادامه میدهد، چین تصمیم به تقویت اتحادهای جایگزین خود میگیرد.
زمانبندی تصادفی نبود. تصمیم چین برای افزایش وابستگیاش به انرژی روسی پس از اعمال تعرفههای گمرکی جامع توسط دولت ترامپ اتخاذ شده و پاسخ شی جین پینگ به این موضوع، وضع تعرفه بر گاز طبیعی مایع آمریکایی بود. این تحرکات نشاندهنده افزایش تنش بین دو قدرت بزرگ است و تأثیر مستقیم آن بر بازارهای انرژی جهانی را نشان میدهد.
این همکاری چینی-روسی چالشی مستقیم برای استراتژی آمریکایی به شمار میرود. در حالی که واشنگتن در تلاش است تا روسیه را از نظر اقتصادی منزوی کند، پکن به مسکو یک مسیر حیاتی برای صادرات انرژیاش ارائه میدهد. تحلیلگران در برنشتاین پیشبینی میکنند که گاز روسی 20% از نیازهای چین را تا دهه 30 این قرن تأمین خواهد کرد، در مقایسه با 10% در حال حاضر.
اما این همکاری بدون چالش نیست. روسیه ممکن است مجبور شود قیمتهای پایینی را بپذیرد که به سطوح محلی چین نزدیک است، که این امر به اقتصاد آن آسیب میزند. همچنین زمان طولانی برای اجرای پروژه -که پیشبینی میشود پس از 2030 باشد- فضای زیادی برای بسیاری از متغیرهای جغرافیایی سیاسی باقی میگذارد.
پیام واضحتر از واردات اولین محموله گاز طبیعی مایع چین از پروژه قطب شمال 2 که تحت تحریمهای آمریکایی قرار دارد، آمد. این گام نمایانگر آزمایش صریح اراده دولت ترامپ در اجرای تحریمها است و تأکید میکند که پکن اجازه نخواهد داد فشارهای آمریکایی گزینههای انرژیاش را تعیین کند.
پروژه "قدرت سیبری 2" برای واردات گاز روسی جدیدترین حلقه در زنجیره همکاری رو به رشد بین پکن و مسکو است. این پروژه بزرگ که بیش از 40 میلیون تن گاز طبیعی در سال اضافه خواهد کرد، چین را به بزرگترین واردکننده گاز روسی تبدیل خواهد کرد و بدین ترتیب وابستگی سنتی به بازار اروپایی که پیش از جنگ در اوکراین مصرفکننده اصلی صادرات انرژی روسی بود، را پشت سر میگذارد.
پیام جغرافیایی سیاسی در اینجا واضح است: در حالی که ایالات متحده به تلاش خود برای تثبیت تسلطش بر بازار انرژی جهانی ادامه میدهد، چین تصمیم به تقویت اتحادهای جایگزین خود میگیرد.
زمانبندی تصادفی نبود. تصمیم چین برای افزایش وابستگیاش به انرژی روسی پس از اعمال تعرفههای گمرکی جامع توسط دولت ترامپ اتخاذ شده و پاسخ شی جین پینگ به این موضوع، وضع تعرفه بر گاز طبیعی مایع آمریکایی بود. این تحرکات نشاندهنده افزایش تنش بین دو قدرت بزرگ است و تأثیر مستقیم آن بر بازارهای انرژی جهانی را نشان میدهد.
این همکاری چینی-روسی چالشی مستقیم برای استراتژی آمریکایی به شمار میرود. در حالی که واشنگتن در تلاش است تا روسیه را از نظر اقتصادی منزوی کند، پکن به مسکو یک مسیر حیاتی برای صادرات انرژیاش ارائه میدهد. تحلیلگران در برنشتاین پیشبینی میکنند که گاز روسی 20% از نیازهای چین را تا دهه 30 این قرن تأمین خواهد کرد، در مقایسه با 10% در حال حاضر.
اما این همکاری بدون چالش نیست. روسیه ممکن است مجبور شود قیمتهای پایینی را بپذیرد که به سطوح محلی چین نزدیک است، که این امر به اقتصاد آن آسیب میزند. همچنین زمان طولانی برای اجرای پروژه -که پیشبینی میشود پس از 2030 باشد- فضای زیادی برای بسیاری از متغیرهای جغرافیایی سیاسی باقی میگذارد.
پیام واضحتر از واردات اولین محموله گاز طبیعی مایع چین از پروژه قطب شمال 2 که تحت تحریمهای آمریکایی قرار دارد، آمد. این گام نمایانگر آزمایش صریح اراده دولت ترامپ در اجرای تحریمها است و تأکید میکند که پکن اجازه نخواهد داد فشارهای آمریکایی گزینههای انرژیاش را تعیین کند.
