Bagram'ı Yeniden Kazanmak: Trump, Afgan Dosyasını Yeni Jeopolitik Boyutlarla Yeniden Açıyor
September 21, 2025103 GörüntülenmeOkuma Süresi: 2 dakika
Yazı Boyutu:
16
Beklenmedik bir gelişme olarak, ABD Başkanı Donald Trump, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile düzenlediği ortak basın toplantısında Afganistan'daki Bagram Hava Üssü'ne yeniden kontrol sağlama çabalarını duyurdu. Bu açıklama, iki on yıl süren askeri varlığın sona erdiği kaotik bir çekilişin ardından ABD'nin Afganistan konusundaki tutumunda önemli bir değişimi temsil ediyor.
Trump, girişimi bölgesel güvenlik tehditleriyle yüzleşme ihtiyacıyla gerekçelendirdi ve özellikle üssün Çin'in nükleer bölgelerine olan göreceli yakınlığına dikkat çekti, ancak gerçek mesafenin 2000 kilometreden fazla olduğunu belirtti. Bu gerekçe, ABD'nin düşünce yapısında stratejik bir dönüşümü vurguluyor; zira Çin ile yüzleşme, ABD güvenlik politikalarının merkezi haline geldi.
1950'lerde Sovyetler tarafından inşa edilen Bagram Üssü, uzun süreli askeri varlık döneminde Afganistan'daki en büyük ABD üssü haline geldi. Üssün geri alınması, ABD'nin Afganistan ve Orta Asya'ya yönelik politikasında bir dönüm noktası oluşturacak.
Ancak Bagram'a dönüş kolay bir mesele değil. Ağustos 2021'den beri Afganistan'ı kontrol eden Taliban, ABD güçlerinin geri dönmesine izin verme niyetinde olmadıklarını reddetti. Taliban Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, "Afgan halkı asla topraklarında yabancı güçlerin varlığını kabul etmedi" diyerek, siyasi ve ekonomik ilişkilere açık olduklarını belirtti.
ABD'nin açıklamaları, Pentagon raporlarının Çin'in nükleer cephaneliğini genişlettiğine işaret ettiği bir zamanda geldi; bu genişlemenin 2024 ortasına kadar 600 nükleer başlığa ulaşması bekleniyor. Bu genişleme, Washington'u endişelendiriyor ve stratejik bölgelerdeki varlığını güçlendirmeye itiyor.
Afgan dosyası, artık sadece terörle mücadele meselesi olmaktan çıkmış gibi görünüyor; bunun yerine artan Çin etkisiyle başa çıkma çerçevesinde daha geniş bir stratejinin parçası haline gelmiştir. Ancak bu adım, Washington'un Taliban ile bir uzlaşmaya varma yeteneğine bağlı olacak; Taliban, yabancı askeri varlığı reddetse de, başka işbirliği biçimlerine açık olabilir.
Bagram'ı yeniden kazanma çabası, ABD stratejisinde köklü bir değişimin göstergesi olarak kalıyor; "sonsuz savaşlardan" çekilmekten, yeni jeopolitik rakiplerle yüzleşmek için yeniden konuşlanmaya geçiş yapılıyor. Ancak bu hedefe ulaşma yolu, Taliban'ın yabancı askeri varlığına karşı çıkması ve Afganistan ile çevresindeki siyasi ve güvenlik karmaşası gibi zorluklarla dolu.
Trump, girişimi bölgesel güvenlik tehditleriyle yüzleşme ihtiyacıyla gerekçelendirdi ve özellikle üssün Çin'in nükleer bölgelerine olan göreceli yakınlığına dikkat çekti, ancak gerçek mesafenin 2000 kilometreden fazla olduğunu belirtti. Bu gerekçe, ABD'nin düşünce yapısında stratejik bir dönüşümü vurguluyor; zira Çin ile yüzleşme, ABD güvenlik politikalarının merkezi haline geldi.
1950'lerde Sovyetler tarafından inşa edilen Bagram Üssü, uzun süreli askeri varlık döneminde Afganistan'daki en büyük ABD üssü haline geldi. Üssün geri alınması, ABD'nin Afganistan ve Orta Asya'ya yönelik politikasında bir dönüm noktası oluşturacak.
Ancak Bagram'a dönüş kolay bir mesele değil. Ağustos 2021'den beri Afganistan'ı kontrol eden Taliban, ABD güçlerinin geri dönmesine izin verme niyetinde olmadıklarını reddetti. Taliban Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, "Afgan halkı asla topraklarında yabancı güçlerin varlığını kabul etmedi" diyerek, siyasi ve ekonomik ilişkilere açık olduklarını belirtti.
ABD'nin açıklamaları, Pentagon raporlarının Çin'in nükleer cephaneliğini genişlettiğine işaret ettiği bir zamanda geldi; bu genişlemenin 2024 ortasına kadar 600 nükleer başlığa ulaşması bekleniyor. Bu genişleme, Washington'u endişelendiriyor ve stratejik bölgelerdeki varlığını güçlendirmeye itiyor.
Afgan dosyası, artık sadece terörle mücadele meselesi olmaktan çıkmış gibi görünüyor; bunun yerine artan Çin etkisiyle başa çıkma çerçevesinde daha geniş bir stratejinin parçası haline gelmiştir. Ancak bu adım, Washington'un Taliban ile bir uzlaşmaya varma yeteneğine bağlı olacak; Taliban, yabancı askeri varlığı reddetse de, başka işbirliği biçimlerine açık olabilir.
Bagram'ı yeniden kazanma çabası, ABD stratejisinde köklü bir değişimin göstergesi olarak kalıyor; "sonsuz savaşlardan" çekilmekten, yeni jeopolitik rakiplerle yüzleşmek için yeniden konuşlanmaya geçiş yapılıyor. Ancak bu hedefe ulaşma yolu, Taliban'ın yabancı askeri varlığına karşı çıkması ve Afganistan ile çevresindeki siyasi ve güvenlik karmaşası gibi zorluklarla dolu.
