به نظر میرسد که رئیسجمهور آمریکایی دونالد ترامپ دیگر از نارضایتی خود از رکود موجود در جنگ روسیه و اوکراین که وارد سال سوم خود میشود بدون افق واضحی برای صلح، پنهان نمیکند، در حالی که تلاشها برای برگزاری ملاقات مستقیم بین رئیسجمهور روسی ولادیمیر پوتین و اوکراینی ولودیمیر زلنسکی شکست خورده است.
خبرگزاری "رویترز" فاش کرد که ترامپ بهطور علنی از نارضایتی فزاینده خود از ادامه جنگ ابراز کرده و اشاره کرده است که هنوز قادر به دستیابی به پیشرفتی در پرونده صلح بین مسکو و کییف نیست، با وجود چندین تلاش دیپلماتیک.
* سه ابزار فشار در دست ترامپ
رئیسجمهور آمریکایی فقط به ابراز نارضایتی بسنده نکرده، بلکه سه وسیله فشار را مطرح کرده که ممکن است ورقها را در میز جنگ و مذاکرات جابجا کند:
1 _ تحریمهای اقتصادی و تعرفههای گمرکی:
در اظهاراتی که روز جمعه گذشته بیان کرد، ترامپ گفت: "من تصمیم بسیار مهمی در مورد گام بعدی خواهم گرفت ... یا تحریمهای بزرگ، یا تعرفههای بالا، یا هر دو با هم، و شاید هیچکدام، و من اجازه میدهم که این نبرد خودشان باشد".
2 _ خروج از تلاشهای میانجیگری:
ترامپ توضیح داد که بهطور جدی در حال فکر کردن به عقبنشینی از نقش خود بهعنوان میانجی در فرآیند صلح بین روسیه و اوکراین است، پس از آنکه تلاشهای اخیر او با دیواری از پیچیدگیها مواجه شد، بهویژه از جانب روسیه.
3 _ محدود کردن استفاده اوکراین از سیستمهای موشکی آمریکایی:
در یک اقدام غیرمنتظره، مقامات آمریکایی فاش کردند که وزارت دفاع ایالات متحده (پنتاگون) محدودیتهای سری را وضع کرده که مانع از استفاده اوکراین از سیستمهای موشکی دوربرد آمریکایی "اتاکمز" برای هدف قرار دادن اهداف داخل خاک روسیه میشود، که این امر توانایی کییف را برای پاسخدهی مؤثر به حملات روسی کاهش میدهد.
مقامات تأکید کردند که وزیر دفاع آمریکا پیت هیگسیت، کلمه نهایی را در مورد اجازه یا منع استفاده از این موشکهای استراتژیک دارد.
* ناکامی دیپلماتیک پس از قله آلاسکا
این تنش پس از شکست مذاکراتی که ترامپ هفته گذشته با رئیسجمهور روسی ولادیمیر پوتین در قله آلاسکا انجام داد، به وقوع پیوسته است، که پس از آن جلسه دیگری در کاخ سفید برگزار شد که ترامپ را با زلنسکی و تعدادی از رهبران اروپایی گرد هم آورد، بدون اینکه این ملاقاتها به پیشرفت قابل توجهی در مسیر مذاکرات منجر شود.
ترامپ به دنبال ترتیب دادن یک ملاقات مستقیم بین پوتین و زلنسکی بود، اما این ایده با رد مسکو مواجه شد.
وزیر امور خارجه روسیه سرگئی لاوروف در مصاحبهای با شبکه NBC روز جمعه اعلام کرد که "هیچ برنامهای برای برگزاری جلسه با رئیسجمهور اوکراین در حال حاضر وجود ندارد" و افزود که "پوتین آماده گفتوگو است زمانی که یک دستور کار واضح وجود داشته باشد، که در حال حاضر وجود ندارد".
* راه صلح بهطور موقت بسته است
و با وجود تلاشهایی که کاخ سفید برای جمعآوری حمایت بینالمللی برای یک فرآیند صلح جامع انجام میدهد، مواضع سختگیرانه از هر دو طرف نشاندهنده نزدیکی به پایان جنگ نیست. دولت آمریکا با چالشهای فزایندهای در قانع کردن روسیه برای بازگشت به میز مذاکرات مواجه است، در حالی که فشارهای داخلی بر ترامپ برای اتخاذ موضعی قاطعتر در حال افزایش است.
بین تحریمها، خروج از میانجیگری و کنترل بر تسلیحات ارائه شده به کییف، به نظر میرسد که ترامپ تمام گزینههای خود را روی میز قرار داده است، آیا او موفق به شکستن رکود خواهد شد، یا اینکه جنگ همچنان به گرفتن جانهای بیشتری ادامه خواهد داد بدون اینکه نزدیک به پایان باشد؟