پس از پنج سال از پایان پاندمی کووید_19، "جو کرونا" دوباره بر جنوب چین سایه افکنده است، اما این بار به دلیل شیوع ویروسی که توسط پشه منتقل میشود که به نام "شیکونگونیا" شناخته میشود، در یکی از بزرگترین موجهای شیوع آن از زمان کشف آن در کشور حدود بیست سال پیش.
در هفتههای اخیر، شهر فوشان در استان گوانگدونگ بیش از 7000 مورد تأیید شده از ویروس را ثبت کرده است، در حالی که گزارشهایی از ظهور موارد پراکنده در شهرها و روستاهای دیگر مجاور وجود دارد، طبق آنچه که مجله TIME آمریکا گزارش کرده است.
این شیوع ناگهانی مقامات بهداشتی چین را وادار به بسیج تواناییهای خود و بازگشت به استفاده از ابزارهای مقابلهای که در طول بحران کووید به کار گرفته بودند، کرده است.
* تدابیر سختگیرانه به سبک کووید
مقامات چینی از راهنمای پاسخ به پاندمی کرونا الهام گرفتهاند، زیرا شروع به اجرای آزمایشهای جمعی برای جمعیت کردند و قرنطینه بهداشتی برای مبتلایان اعمال کردند، همراه با پاکسازی کامل محلههای آسیبدیده.
همچنین دهها بیمارستان برای درمان موارد مبتلا اختصاص داده شده و تعداد تختهای قرنطینه مخصوص مبتلایان به بیش از 7000 تخت مقاوم در برابر پشه افزایش یافته است، طبق گزارش خبرگزاری "شینهوا" چین.
در تلاش برای کاهش شیوع ویروس، مقامات راهحلهای غیرمتعارفی را معرفی کردند، از جمله :
_ انتشار ماهیهای شکارچی لارو در دریاچهها و باتلاقهایی که ممکن است محیطی مناسب برای تکثیر پشهها باشند.
_ راهاندازی پشههای اصلاحشده بیولوژیکی که به نام "پشه فیل" شناخته میشوند و انسانها را نیش نمیزنند، بلکه بر روی پشههای آیدس که مسئول انتقال ویروس هستند، تغذیه میکنند.
* ویروس "شیکونگونیا" چیست؟
ویروس "شیکونگونیا" یک عفونت ویروسی است که توسط پشه منتقل میشود، بهویژه پشه آیدس مصری و آیدس نقطهدار سفید، که همان دو نوع ناقل ویروس تب دنگی و زیکا هستند، طبق گفته سازمان بهداشت جهانی.
معمولاً علائم بیماری پس از 4 تا 8 روز از نیش پشه آلوده شروع میشود، و شامل :
• تب
• خستگی عمومی و تهوع
• درد شدید در مفاصل که ممکن است هفتهها یا حتی ماهها ادامه یابد، و در برخی موارد سالها.
نام "شیکونگونیا" از کلمهای به زبان کیماکوندی در جنوب تانزانیا گرفته شده است که به معنای "چیزی که پیچیده میشود" است، و توصیفی است از حالتی که بیماران به دلیل شدت علائم دچار تغییر شکل و ضعف حرکتی دردناک میشوند.
* آیا کشنده است؟ و چه کسانی بیشتر در معرض هستند؟
طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، ویروس "شیکونگونیا" از انسان به انسان منتقل نمیشود و به ندرت کشنده است، اما نوزادان و سالمندان بیشتر در معرض ابتلا به علائم شدید هستند.
و هنوز درمان خاصی برای بیماری وجود ندارد، اما توصیه میشود از پاراستامول یا استامینوفن برای کاهش علائم و تب استفاده شود.
* تاریخچه بیماری .. از آفریقا به آسیا و آمریکا
ویروس "شیکونگونیا" برای اولین بار در جنوب تانزانیا در سال 1952 ظاهر شد و موارد بعدی در آسیا و آفریقا ثبت شد، از جمله :
• تایلند ( 1967 ) .
• هند ( دهه 1970 و 2006 ) _ جایی که حدود 1.3 میلیون نفر مبتلا شدند، بهویژه در ایالتهای کارناتاکا و ماهاراشترا .
• کنیا ( 2004 ) _ زمانی که بیماری حدود 70% از جمعیت جزیره لامو را مبتلا کرد، قبل از اینکه به موریس و سیشل گسترش یابد.
• سریلانکا ( 2006 ) .
• سنگاپور و تایلند ( اواخر دهه اول هزاره ) .
• همچنین موارد شیوع در آمریکای جنوبی ثبت شده و موارد محدودی در ایالات متحده ( فلوریدا، تگزاس، پورتوریکو، جزایر ویرجین ) از سال 2014 ظاهر شده است.
• در چین، موارد پراکندهای بین سالهای 2010 و 2019 ثبت شده است، اما شیوع کنونی بهعنوان وسیعترین شناخته میشود.
* وضعیت جهانی کنونی
طبق مرکز اروپایی پیشگیری و کنترل بیماریها، حدود 240 هزار مورد "شیکونگونیا" در سراسر جهان در سال جاری ثبت شده است، که از این تعداد 90 مورد مرگ و میر مرتبط با ویروس بوده و کشورهای آمریکای جنوبی بیشتر آسیبدیدهاند.
با اینکه ویروس "شیکونگونیا" به عنوان ویروس کشنده طبقهبندی نمیشود، اما شیوع سریع آن نگرانیهایی را برمیانگیزد، بهویژه در مناطق پرجمعیت و مستعد تکثیر پشه.
و پیشگیری، از طریق مبارزه با منابع تکثیر پشه و مداخله پزشکی سریع، مهمترین راه برای جلوگیری از یک فاجعه بهداشتی جدید باقی میماند.