هیومن رایتس واچ: عواقب جنگ سوریه جان غیرنظامیان را می‌گیرد

مینای مین‌های زمینی و مواد منفجره باقی‌مانده از جنگ در سوریه همچنان جان‌ها را می‌گیرد و رویاها را نابود می‌کند، به طوری که مناطق کامل به میدان‌های مرگ نامرئی تبدیل شده‌اند که منتظر قربانیان خود از غیرنظامیانی هستند که پس از سال‌ها آوارگی به خانه‌هایشان بازمی‌گردند.

گزارش منتشر شده امروز از سوی سازمان "هیومن رایتس ووتچ" نشان می‌دهد که این مواد کشنده حداقل 249 نفر را به کام مرگ کشانده‌اند، از جمله 60 کودک، و 379 نفر دیگر را از دسامبر 2024 مجروح کرده‌اند، طبق داده‌های سازمان بین‌المللی ایمنی سازمان‌های غیردولتی.

تراژدی روزانه‌ای که تشدید می‌شود

لحظات شادی بازگشت آوارگان به مصیبت‌های دلخراش تبدیل می‌شود، همان‌طور که برای خانواده رنیم عبدالحکیم مسالمه در درعا اتفاق افتاد، که مادرش و دختر برادرش که 7 ساله بود را در انفجار سلاحی که پسر نوجوانش از پایگاه نظامی متروکه نزدیک خانه‌شان آورده بود، از دست داد. رنیم می‌گوید: "او هیچ ایده‌ای درباره خطرات نداشت"، که نشان‌دهنده عدم وجود کامل برنامه‌های آگاهی در مناطق آلوده‌تر است.

در حومه ادلب، برادر فهد ولید الغجر (35 ساله)، که مهندسی است که داوطلبانه برای پاک‌سازی مین‌ها کار می‌کند، روایت می‌کند که چگونه مهمات در حال انتقالش در یک زمین زراعی منفجر شد و زندگی‌اش را پایان داد و همسر و چهار فرزندش را بدون هیچ حمایت مالی یا روانی باقی گذاشت. این داستان‌ها تنها بخشی از واقعیت هستند، زیرا برآوردهای سازمان‌های محلی نشان می‌دهد که مین‌ها از سال 2011 بیش از 3,500 غیرنظامی را کشته‌اند، از جمله 930 کودک.

موانع در برابر تلاش‌های پاک‌سازی

با وجود تلاش‌های محلی برای پاک‌سازی این مواد، واقعیت‌ها نشان می‌دهد که چالش‌ها از ظرفیت‌های موجود فراتر است، در شمال غرب سوریه، دفاع مدنی (کلاه سفیدها) در شرایط کمبود شدید تجهیزات و تأمین مالی کار می‌کند، جایی که آن‌ها تنها موفق به پاک‌سازی 737,000 متر مربع از مساحت‌های وسیع آلوده شده‌اند، طبق گزارش کمیته بین‌المللی صلیب سرخ. همچنین، عدم وجود نقشه‌های دقیق از محل‌های مین، به ویژه آن‌هایی که قبلاً توسط رژیم اسد در مرز لبنان و ترکیه کاشته شده‌اند، این مأموریت را به جستجوی سوزنی در کاه تبدیل می‌کند.

مدارکی که "کلاه سفیدها" از مقرهای رژیم سابق در ادلب به دست آورده‌اند نشان می‌دهد که برخی مناطق دارای صدها مین کاشته شده به‌طور تصادفی هستند، اما کمبود تجربه فنی مانع از رسیدگی سریع به آن‌ها می‌شود. به این موارد، عدم هماهنگی بین سازمان‌های فعال در این زمینه اضافه می‌شود که منابع محدود را به هدر می‌دهد.

ندای فوری که به باد می‌رود

"هیومن رایتس ووتچ" هشدار می‌دهد که تأخیر در رسیدگی به این پرونده فاجعه انسانی را تشدید خواهد کرد، زیرا میلیون‌ها سوری به زمین‌های زراعی آلوده برای تأمین معیشت خود وابسته‌اند. این سازمان از دولت