چارلز سوم و بادمجان .. عشقی سلطنتی که قرن‌ها ادامه دارد!

در یک بازدید غیرمنتظره، پادشاه بریتانیا "چارلز سوم" از عشق شدید خود به بادمجان پرده برداشت و تأکید کرد که آن را "با تمام ویژگی‌هایش" دوست دارد، این در حین دیدار او با سرآشپز سوری‌الاصل "عماد الأرنب" در رستورانش در لندن بود.

این بازدید چند روز قبل از ماه رمضان انجام شد، جایی که پادشاه علاقه خاصی به غذای "بابا غنوج" که بر پایه بادمجان کبابی است، نشان داد.

در حالی که برخی آن را یک ماده ساده می‌دانند، متون قدیمی جایگاه برجسته بادمجان را در آشپزی عربی و اسلامی نشان می‌دهند؛ در حالی که هیچ راهی برای تهیه آن در تمدن‌های آشوری باستان یافت نشده، آشپزهای عرب و مسلمان در تهیه آن خلاقیت به خرج دادند و به بخشی از فرهنگ غذایی خود تبدیلش کردند.

نام‌های آن نیز متنوع است، به طوری که به "القَهقَب"، "المَغد"، "الحدق"، "النّفّاح" و حتی "الجَرْو" معروف بوده است، که این نام به میوه گیاه و همچنین به جوان‌ترهای حیوانات اطلاق می‌شود!

بادمجان تنها یک وعده خوشمزه نبود، بلکه در کتاب‌های طب قدیمی نیز حضوری قوی داشت؛ پزشک اسلامی مشهور رازی آن را "خوب برای معده" توصیف کرد، به ویژه اگر با سرکه یا روغن بادام پخته شود.

در حالی که دانشمند ابن بیطار روش نوآورانه‌ای برای نگهداری آن به مدت یک سال کشف کرد، که این تکنیک منجر به ظهور غذای معروف "مکدوس" شد، که احتمالاً ریشه‌های آن به اندلس برمی‌گردد.

در اندلس، پزشک ابوالخیر اشبیلی بخشی کامل را به انواع مختلف بادمجان اختصاص داد، مانند "بادمجان سیاه اندلسی"، "سفید شامی"، "مورد مصری" و حتی "منسلان قرطبی".

بادمجان ممکن است ساده به نظر برسد، اما دستورهای تاریخی خلاف این را ثابت می‌کنند؛ کتاب "الطبخ در مغرب و اندلس" غذایی شبیه به "مکدوس" را توصیف می‌کند، اما به شیوه‌ای متفاوت: بادمجان را شکاف می‌دهند و نمک می‌زنند، سپس می‌پزند و با سیر، گشنیز و دارچین پر می‌کنند و سرخ می‌کنند تا طلایی رنگ شود.

دستور "بادمجان با زعفران" شامل سرکه، گشنیز، زیره، پیاز و زعفران است، در حالی که دستور "بادمجان عربی" ترکیبی از گوشت، بادمجان، سرکه، روغن و بادام است.

حتی یهودیان اندلسی لمسات خاص خود را اضافه کردند، به طوری که بادمجان را با گوشت چرخ‌کرده مخلوط با فلفل و دارچین و سفیده تخم‌مرغ پر می‌کردند و این غذا به نام "بادمجان یهودی" شناخته می‌شود.

بادمجان تنها مختص عوام نبود، بلکه به دربار خلفا نیز نفوذ کرد، به طوری که همسر خلیفه عباسی مأمون "بوران بنت الحسن بن سهل" از آن الهام گرفته و دستور غذایی مجللی به نام "بورانی" ایجاد کرد که شامل لایه‌های متوالی از گوشت و بادمجان است و به یک غذای سلطنتی تبدیل شد.

عشق به بادمجان تنها به آشپزها محدود نمی‌شد، بلکه به دل‌های شاعران نیز نفوذ کرد، مانند شاعر عباسی کشاجم که در مورد آن نوشت:

قد ألبست قضبان طلعٍ غضّةْ

کأنها سلاسل من فضةْ

وجاءنا فيها باذنجان

مثل قدود أُک