Şer' in Birleşmiş Milletler: Diplomatik bir dönüşüm mü yoksa Amerika'nın Suriye'ye yönelik yeni bir politikası mı?

Dikkat çekici bir diplomatik gelişme olarak, Amerika Birleşik Devletleri, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şer' için 21-25 Eylül tarihleri arasında New York'ta gerçekleştirilecek Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 80. oturumuna katılmak üzere vize verdi. Bu adım, sıradan bir protokol işlemi olmanın ötesinde, Şer' ile Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump arasında geçen Mayıs ayında Riyad'da gerçekleşen tarihi buluşmayla başlayan hızlanan bir diplomatik sürecin zirvesini temsil ediyor.
Ziyaret, derin semboller ve anlamlar taşıyor. 24 Eylül'de yapılacak olan Şer' konuşması, uluslararası örgütteki bir Suriye Cumhurbaşkanı'nın son altmış yıl içindeki ilk konuşması olacakken, kaynaklar Trump ile olası bir buluşma ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile "Türk Evi"'nde başka bir görüşme hakkında bilgi veriyor. Bu eşzamanlı diplomatik hareketler, Suriye'ye yönelik uluslararası duruşta köklü bir değişimi işaret ediyor, özellikle de 2024 sonlarında Esad rejiminin çöküşünden sonra.
Amerika içindeki bağlam, bu gelişmeleri anlamak için önemli görünüyor. Trump yönetimi, Ocak ayında ikinci dönemine başlamışken, Suriye dosyasında diplomatik bir başarı elde etmeyi hedefliyor; bu da "Önce Amerika" sloganı ile uyumlu ve yurtdışındaki Amerikan varlığının mali ve insani maliyetlerini azaltma çabasını yansıtıyor. Amerikan özel temsilcisi Thomas Bark'ın "Şer'le güven" ve hedeflerin örtüşmesi konusundaki açıklamaları bu yönelimi yansıtıyor.
Suudi-Türk ortak desteği, Suriye dosyasına önemli bir bölgesel boyut katıyor. Riyad ve Ankara, önceki farklı duruşlarına rağmen, şu anda Şam'daki yeni siyasi süreci destekleme ve İsrail ihlallerini durdurma konusunda birleşmiş görünüyorlar. Bu alışılmadık bölgesel ittifak, siyasi çözüm için itici bir güç oluşturabilir.
Ama zorluklar hâlâ mevcut. Suriye'ye yönelik Amerikan yaptırımlarının kademeli olarak kaldırılması, ekonomik önemi ne olursa olsun, ülkenin yıllarca süren savaş ve yıkım sonrası yaşadığı yapısal sorunları çözmeyecek. Ayrıca, Amerikan-Suriye yakınlaşması, bölgedeki geleneksel müttefiklerin tepkisini de tetikleyebilir.
Şer' in New York ziyareti, Suriye'nin geleceği hakkında hayati sorular ortaya atıyor: Bu, bölgesel istikrar için bir kapı mı olacak yoksa uluslararası rekabetler için yeni bir arena mı? Diplomatik fırsat nasıl somut bir gerçekliğe dönüştürülebilir? Cevaplar, Birleşmiş Milletler konuşmalarından değil, yerel ve uluslararası aktörlerin diplomatik selamlaşmaları yeniden inşa projelerine ve gerçek ulusal uzlaşma yollarına dönüştürme yeteneklerinden gelecektir.
Şer' in New York ziyareti, sadece geçici bir diplomatik an değil, aynı zamanda Suriye'deki geçiş sürecini Suriye'lilerin yönettiği ve bölgesel ve uluslararası destekle birlikte yıllarca süren acılardan sonra Suriye için son fırsat olabilecek gerçek bir testtir.