Üniversiteler ve okullardan sonra .. Taliban, kızların dini eğitim almasını engelliyor

Afganistan'daki eğitim krizini derinleştiren yeni bir gelişmede, Taliban hareketinin lideri Hibatullah Ahundzade'nin, kızların ve kadınların dini eğitime katılmalarını yasaklayan emirler verdiği bildirildi. Bu adım, hareketin ülkeye hakim olduğu Ağustos 2021'den bu yana kızların liseleri ve üniversiteleri kapatan önceki politikalardan daha sert bir yaklaşım olarak tanımlandı.

Edinilen bilgilere göre, karar, geçen hafta Kandahar'da düzenlenen bir Bakanlar Kurulu toplantısında sözlü olarak alındı. Ahundzade, dini okullara kız öğrencilerin kaydını kademeli olarak durdurmaları için Eğitim ve Yüksek Öğretim Bakanlıklarına talimat verdi; plan, şu anda bu okullarda devam eden kız öğrencilere mezuniyet belgeleri verilmemesiyle başlayacak.

Aynı kaynaklar, kararın arkasındaki motivasyonun, hareketin liderine bazı dini okulların matematik, fen bilimleri ve diller gibi "modern" dersler vermeye başladığına dair bilgiler ulaşması olduğunu bildirdi. Bu nedenle Ahundzade, bu kurumları "sadece isimde dini okullar" olarak değerlendirerek, sert dini görüşüyle uyumlu olmadığını düşündü.

Bu karar, Bakanlar Kurulu içinde sessiz geçmedi; aksine, birçok bakan arasında geniş bir tartışma ve öfke patlak verdi. Bazı bakanlar, özellikle bu yıl kız okullarının yeniden açılacağına dair beklentilerin ardından hayal kırıklıklarını dile getirdi.

Bazı bakanlar, kararın İslam'ın öğretileriyle çeliştiğini belirterek, her iki cinsiyetin eğitim alması gerektiğini vurgulayan Kuran ayetleri ve hadisler gösterdiler. Kadınların eğitimden mahrum bırakılmasının şeriata aykırı olduğunu savundular.

Öte yandan, Ahundzade, bakanlardan "kadınların evden çıkmasını meşru kılan açık bir delil" sunmalarını talep etti; bu, benzer durumlarda daha önce benimsediği bir tutumdu, özellikle kızların üniversite eğitimini yasaklayan karar alındığında.

Bakanlar Kurulu içindeki tartışmalar gerginlikten uzak değildi; bazı bakanlar, hareketin liderini, Taliban'ın iç ve uluslararası meşruiyetini zayıflatmayı amaçlayan "yabancı bir gündemi uygulamakla" suçladılar. Bu politikaların halk arasında öfkeyi artıracağı ve uluslararası baskıları artıracağı düşünülüyor.

Taliban'ın 15 Ağustos 2021'de Amerikan güçlerinin çekilmesinin ardından iktidara geri dönmesinden bu yana, hareket, kadınlar ve kızlar üzerinde ciddi kısıtlamalara yol açan İslam şeriatını katı bir şekilde yorumladı. Kızların altıncı sınıftan sonra eğitim alması, çoğu işten ve birçok kamu alanına, parklar dahil, girmeleri yasaklandı.

Bu politikalar, insan hakları örgütleri, Birleşmiş Milletler ve Batılı hükümetler tarafından şiddetle kınandı; kadınların eğitim, çalışma ve kamu hayatından mahrum bırakılmasının insan hakları ihlali ve "cinsiyet temelli sistematik ayrımcılık" oluşturduğunu belirttiler.

Bu uygulamaların devam etmesiyle, Taliban yönetimi altında Afgan kadınlarının geleceği hakkında belirsizlik artıyor. Hükümet içinde muhalif seslerin yükselmesi ve iç bölünmelerin hareketin gelecekteki bütünlüğünü tehdit etme korkusu giderek artıyor.