راه به سوی توافق هستهای ایرانی: بین دیپلماسی و تشدید
September 7, 202554 بازدیدهازمان مطالعه: 2 دقیقه
اندازه فونت:
16
در یک تحول دیپلماتیک قابل توجه، وزیر امور خارجه ایران عباس عراقچی از آمادگی تهران برای برگزاری "معاملهای واقعی و پایدار" که شامل نظارت سختگیرانه و محدودیتهایی بر غنیسازی اورانیوم باشد، در ازای رفع تحریمهای بینالمللی از کشور خبر داد. این اظهارات در مصاحبه‌ای با گاردین مطرح شد که در زمانی بسیار حساس صورت می‌گیرد، جایی که نگرانی‌ها از فروپاشی کامل توافق هستهای ایران در حال افزایش است.
پیشنهاد ایرانی شامل چند عنصر اساسی است که عبارتند از: موافقت با نظارت بینالمللی سختگیرانه بر فعالیتهای هستهای، محدودیتهایی بر سطوح غنیسازی اورانیوم و تأکید بر ماهیت "پایدار" توافق مورد نظر
در عوض، تهران خواستار رفع کامل تحریمها است که این نشان‌دهنده تلاشی برای خروج از انزوای اقتصادی ناشی از تحریمهای آمریکایی و اروپایی است.
عراقچی هشدار داد که "عدم استفاده از این فرصت مناسب ممکن است عواقب ویرانگری برای منطقه و فراتر از آن داشته باشد"، که به احتمال تشدیدی اشاره دارد که ممکن است محدود به حوزه هستهای نباشد. این هشدار در زمانی مطرح می‌شود که تروئیکای اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا) شورای امنیت را از فعال‌سازی مکانیزم "اسنپ باک" مطلع کرده‌اند که ممکن است تحریمهای بینالمللی را در صورت عدم پاسخگویی تهران به خواسته‌های مشخص بازگرداند.
خواسته‌های اروپایی شامل اجازه به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بازگشت به سه تأسیسات هستهای و ارائه اطلاعات دقیق درباره حدود 400 کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده به میزان 60% و ورود به مذاکرات مستقیم با واشنگتن و پیچیدگی‌های وضعیت کنونی است.
وضعیت کنونی چندین پیچیدگی را نشان می‌دهد که مهم‌ترین آن‌ها پافشاری تهران بر مذاکره درباره "پایه‌های جدید" متفاوت از توافق 2015 و ادامه ارتباط از طریق واسطه‌ها در غیاب مذاکرات مستقیم و اتهامات ایران به اروپا مبنی بر اجرای "دستورات آمریکایی" است.
در صورت شکست مسیر دیپلماتیک، سناریوهای پیش‌بینی‌شده شامل تشدید متقابل در منطقه و نزدیکی ایران-روسیه-چین در برابر فشارهای غربی و تأثیرات بر بازارهای انرژی جهانی است.
گزینه دیپلماتیک به نظر بهترین برای همه است، اما نیاز به زمان و انعطاف از سوی تمام طرف‌ها دارد. موفقیت در این مسیر میتواند صفحه جدیدی در روابط بین‌الملل باز کند، در حالی که شکست ممکن است منطقه را به مرحله جدیدی از بی‌ثباتی سوق دهد.
پیشنهاد ایرانی شامل چند عنصر اساسی است که عبارتند از: موافقت با نظارت بینالمللی سختگیرانه بر فعالیتهای هستهای، محدودیتهایی بر سطوح غنیسازی اورانیوم و تأکید بر ماهیت "پایدار" توافق مورد نظر
در عوض، تهران خواستار رفع کامل تحریمها است که این نشان‌دهنده تلاشی برای خروج از انزوای اقتصادی ناشی از تحریمهای آمریکایی و اروپایی است.
عراقچی هشدار داد که "عدم استفاده از این فرصت مناسب ممکن است عواقب ویرانگری برای منطقه و فراتر از آن داشته باشد"، که به احتمال تشدیدی اشاره دارد که ممکن است محدود به حوزه هستهای نباشد. این هشدار در زمانی مطرح می‌شود که تروئیکای اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا) شورای امنیت را از فعال‌سازی مکانیزم "اسنپ باک" مطلع کرده‌اند که ممکن است تحریمهای بینالمللی را در صورت عدم پاسخگویی تهران به خواسته‌های مشخص بازگرداند.
خواسته‌های اروپایی شامل اجازه به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بازگشت به سه تأسیسات هستهای و ارائه اطلاعات دقیق درباره حدود 400 کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده به میزان 60% و ورود به مذاکرات مستقیم با واشنگتن و پیچیدگی‌های وضعیت کنونی است.
وضعیت کنونی چندین پیچیدگی را نشان می‌دهد که مهم‌ترین آن‌ها پافشاری تهران بر مذاکره درباره "پایه‌های جدید" متفاوت از توافق 2015 و ادامه ارتباط از طریق واسطه‌ها در غیاب مذاکرات مستقیم و اتهامات ایران به اروپا مبنی بر اجرای "دستورات آمریکایی" است.
در صورت شکست مسیر دیپلماتیک، سناریوهای پیش‌بینی‌شده شامل تشدید متقابل در منطقه و نزدیکی ایران-روسیه-چین در برابر فشارهای غربی و تأثیرات بر بازارهای انرژی جهانی است.
گزینه دیپلماتیک به نظر بهترین برای همه است، اما نیاز به زمان و انعطاف از سوی تمام طرف‌ها دارد. موفقیت در این مسیر میتواند صفحه جدیدی در روابط بین‌الملل باز کند، در حالی که شکست ممکن است منطقه را به مرحله جدیدی از بی‌ثباتی سوق دهد.
